Ως προς το μυαλό, το κύριο ζήτημα που έχουμε οι περισσότεροι να αντιμετωπίσουμε είναι η υπερβολική σκέψη, η οποία συχνά επηρεάζει αρνητικά την πραγματικότητα και τις εμπειρίες μας.
Τι προκαλεί υπερβολική σκέψη; Μια ποικιλία παραγόντων που διαφέρουν από άνθρωπο σε άνθρωπο. Ανεξάρτητα από το τι πυροδοτεί ωστόσο τις σκέψεις μας, το να σκεφτόμαστε σε υπερβολικό βαθμό, ειδικά γεγονότα που ανήκουν στο παρελθόν, τις πιο πολλές φορές δεν βοηθά ούτε στο παρόν ούτε στο μέλλον μας.
Αρχικά, η υπερβολική σκέψη μπορεί να εξαντλήσει την ενέργειά μας και να μας «παρασύρει» συναισθηματικά. Έτσι, μπορεί να νιώθουμε εξαντλημένοι ακόμα κι αν δεν κάνουμε κάποια σωματική δραστηριότητα. Αντιθέτως, όταν το μυαλό είναι συγκεντρωμένο και καθαρό, παρά ακόμα και την έντονη σωματική δραστηριότητα, μας «χαρίζει» ενέργεια. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που ο διαλογισμός ο οποίος διατηρεί το μυαλό σε μια ήρεμη κατάσταση είναι μία από τις βασικές πρακτικές για την ενίσχυση της ενέργειας και της ευημερίας μας.
Πώς η σκέψη επηρεάζει τη διάθεση
Σύμφωνα με έρευνες, υπάρχει ισχυρή σχέση μεταξύ υπερβολικής σκέψης και διάθεσης. Πιο συγκεκριμένα, η συνεχής σκέψη που εστιάζει στο μέλλον έχει συσχετιστεί με το άγχος ενώ εκείνη που εστιάζει στο παρελθόν και το παρόν έχει συσχετιστεί με την κατάθλιψη.
Η ενασχόληση με ένα πρόβλημα που σκεφτόμαστε ξανά και ξανά μπορεί να μας οδηγήσει σε έναν φαύλο κύκλο κατά τον οποίο όσο περισσότερο σκεφτόμαστε, τόσο χειρότερα αισθανόμαστε, γεγονός που οδηγεί σε ακόμη περισσότερη σκέψη. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το να ψάχνουμε λύση σε κάποιο πρόβλημα που είναι στο χέρι μας να επιλυθεί αντί απλώς να το σκεφτόμαστε ξανά και ξανά είναι γενικά πιο αποτελεσματικό.
Επιπλέον, η υπερβολική σκέψη πυροδοτεί μια κατάσταση μάχης ή φυγής, την οποία ο εγκέφαλος είναι προγραμματισμένος να ενεργοποιεί κάθε φορά που αναγνωρίζει ότι κινδυνεύει. Αυτή η κατάσταση οφείλεται στο φόβο και μας προειδοποιεί πως μάλλον έχουμε πέσει σε έναν αρνητικό φαύλο κύκλο σκέψεων.
Η υπερβολική σκέψη μπορεί επίσης να προκαλέσει βλάβη στο σύστημα λειτουργίας του εγκεφάλου λόγω ανισορροπίας στους νευροδιαβιβαστές (σεροτονίνη, ντοπαμίνη κ.λπ.).
Είναι φανερό λοιπόν ότι η έλλειψη επίγνωσης του τι συμβαίνει μέσα μας όσον αφορά τις σκέψεις μας και την έντασή τους έχει σημαντικό αντίκτυπο στην ψυχική μα και τη σωματική μας υγεία.
Αναλαμβάνοντας την ευθύνη της σκέψης μας
Οι σκέψεις μπορεί συχνά να «τρέχουν», ωστόσο, αν θέλουμε να έχουμε… το κεφάλι μας ήσυχο, πρέπει να αρχίσουμε να αναλαμβάνουμε την ευθύνη για αυτό που συμβαίνει μέσα σε αυτό.
Στην αρχή, μπορεί να μην είναι ευχάριστο ή να μην μπορούμε εύκολα να συνειδητοποιήσουμε ότι όντως επιτρέψαμε στο μυαλό μας να «μολύνεται» με περιττές ανησυχίες, αλλά με τον καιρό, το να συνειδητοποιούμε ότι εμείς οι ίδιοι είμαστε εκείνοι που μπορούμε να βάλουμε σε τάξη το μυαλό μας και να το φέρουμε σε μια ήσυχη κατάσταση, μόνο καλό μπορεί να μας κάνει.
Ως πρώτο βήμα λοιπόν, δώστε προσοχή στην τάση σας να σκέφτεστε υπερβολικά. Στη συνέχεια, μπορείτε να εξασκήσετε διάφορες τεχνικές που θα σας βοηθήσουν να αποτρέψετε αυτό το μοτίβο, όπως: ενσυνειδητότητα, διαλογισμός, εστίαση σε θετικές αναμνήσεις, αυτοσυμπόνια. Αναθεωρήστε επίσης τις προσδοκίες σας και ανακαλέστε σκόπιμα στιγμές που τα καταφέρατε παρά τις προκλήσεις.
Κατορθώνοντας να διαχωρίσετε το κάθε πρόβλημα ή να «διασπάσετε» ένα μεγάλο πρόβλημα σε μικρότερα μέρη θα σας βοηθήσει να αντιμετωπίζετε ένα ζήτημα τη φορά, γεγονός που μπορεί να σας ανακουφίσει από την υπερβολική σκέψη.
*Μην ξεχνάτε
Είναι το δικό σας μυαλό και είναι στο χέρι σας να το ελέγξετε. Μπορεί να απαιτεί προσπάθεια, χρόνο, ακόμα και χρήμα εάν αποφασίσετε να επισκεφτείτε έναν ειδικό, όμως πραγματικά αξίζει να προσπαθήσετε να διατηρείτε το μυαλό σας ήρεμο και διαυγές για χάρη της συνολικής σας υγείας.
