Υπάρχουν άνθρωποι που από μικροί πιστεύουν ότι είναι ζωτικής σημασίας να είναι πάντα ευγενικοί με όσους τους περιβάλλουν. Και αυτό περιλαμβάνει το να ζητούν συγγνώμη, όποτε νιώθουν ότι κάνουν λάθος, ακόμη και αν δεν είναι δικό τους το φταίξιμο. Συνήθως αυτό το χαρακτηριστικό, σε συνδυασμό με τη χαμηλή αυτοπεποίθηση, κάνει τα άτομα να αμφιβάλλουν για τον εαυτό τους.
Οι άνθρωποι αυτοί απολογούνται υπερβολικά συχνά. Συχνά το κάνουν τόσο αυθόρμητα που δεν το αντιλαμβάνονται καν. Συνοδεύεται από άγχος και επηρεάζει τόσο την προσωπική όσο και την επαγγελματική ζωή.
Αν φερόμαστε έτσι, αντί να γινόμαστε αρεστοί και αποδεκτοί, ίσως κάποιες φορές να γινόμαστε ακόμη και ενοχλητικοί στους αγαπημένους και τους συναδέλφους μας. Όταν δε εκείνοι μας το επισημαίνουν μπορεί να εκνευριζόμαστε, πράγμα που αυξάνει το άγχος μας ακόμη περισσότερο.
Μερικοί από τους τρόπους να αντιμετωπιστεί αυτό είναι να «αναγκάζουμε» τον εαυτό μας να «εκτίθεται» δημόσια ή να σιωπούμε για λίγο πριν μιλήσουμε, ώστε να παίρνουμε τον χρόνο μας και να αντιλαμβανόμαστε πότε πρέπει να ζητήσουμε συγγνώμη και πότε όχι.
Η συγγνώμη είναι δεξιότητα, αρκεί να τη χρησιμοποιείς σωστά
Το να ζητάμε συγγνώμη είναι μια πολύτιμη ικανότητα. Αρκεί να γίνεται όταν χρειάζεται. Αν το κάνουμε υπερβολικά ή καθόλου, είναι σαν να ζητάμε από τον άλλον να «σηκώσει» υπερβολικό ψυχικό βάρος. Πολλές φορές, συμπεριφορές που μας εξυπηρέτησαν στην παιδική μας ηλικία συνεχίζονται και γίνονται δυσλειτουργικές στην ενήλικη ζωή. Παρότι ξέρουμε ότι κάποιες αντιδράσεις μας είναι ενοχλητικές, τις επαναλαμβάνουμε.
Γιατί το κάνουμε; Μήπως επειδή νομίζουμε ότι με κάποιο τρόπο μας εξυπηρετεί αυτή η συμπεριφορά; Συνήθως, το συνεχές «συγγνώμη» είναι ένας τρόπος να αποφύγουμε την ντροπή ή την έκθεση. Τι θα γινόταν αν δεν ζητούσαμε συγγνώμη εκείνη τη στιγμή;
Πώς μπορεί να βοηθήσει η θεραπεία;
Ίσως, αντί για μια «θεραπεία έκθεσης», οι άνθρωποι που τείνουν να ζητούν συγγνώμη συχνά, να χρειάζονται μια σχεσιακή, ανθρωπιστική προσέγγιση. Αυτή μπορεί να τους βοηθήσει να ξανασυνδεθούν με τον εαυτό τους, να καταλάβουν πως τον κρίνουν, τον υποτιμούν και τον απορρίπτουν.
Μαθαίνοντας να αναγνωρίζετε την εσωτερική σας κριτική, μπορείτε να τη διακόψετε και να αντικαταστήσετε την αυστηρότητα με αυτοσυμπόνια. Από εκεί και έπειτα, μπορεί να αρχίσει να ενισχύεται η αυτοπεποίθησή σας. Αυτό, βέβαια, απαιτεί χρόνο, αλλά το πρώτο βήμα το έχετε ήδη κάνει, αναγνωρίζοντας ότι υπάρχει θέμα.
Μερικές πρακτικές ιδέες για αρχή
Είναι δύσκολο να αλλάξει κάποιος μια συνήθεια που λειτουργεί σχεδόν αντανακλαστικά, ειδικά σε στρεσογόνες στιγμές. Όμως μπορείτε να ξεκινήσετε με μικρά βήματα:
- Μετρήστε ως το 10 στο μυαλό σας πριν απαντήσετε ή μιλήσετε.
- Αντικαταστήστε το «συγγνώμη» με κάτι ουδέτερο, όπως «καταλαβαίνω» ή «σε ακούω». Αυτές οι φράσεις δείχνουν σεβασμό και προσοχή, χωρίς να μας βάζουν σε θέση ενοχής.
- Μετά από κάθε περιστατικό, σκεφτείτε εκ των υστέρων τι νιώσατε. Ήταν πράγματι απαραίτητο να απολογηθείτε;
Συχνά, το να ζητάμε υπερβολικά συχνά «συγγνώμη» είναι μια προσπάθεια να ελέγξουμε πώς μας βλέπουν οι άλλοι, να δείξουμε πως αναγνωρίζουμε τα λάθη μας, πριν μας τα επισημάνουν. Όμως, στην πραγματικότητα, αυτό μπορεί να τους απογοητεύσει ή να τους κουράσει, και εμείς να νιώσουμε έτσι ακόμη πιο εκτός ελέγχου, δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο.
Το να μάθουμε να μην απολογούμαστε υπερβολικά δεν σημαίνει ότι θα γίνουμε αγενείς, σημαίνει ότι μαθαίνουμε να αποδεχόμαστε την αξία μας, χωρίς να τη μειώνουμε διαρκώς. Και αυτό, ίσως, είναι η πιο ουσιαστική μορφή ευγένειας, πρώτα προς τον εαυτό μας!
vita.gr
