Γιατί ο εγκέφαλος αγαπά τα ψώνια σε τέτοιο βαθμό που συχνά το αποκαλούμε «shopping therapy»; Μια βόλτα στα μαγαζιά ή το online shopping μπορεί να φτιάξει την ψυχολογία σας μετά από μια πιεστική και κουραστική ημέρα καθώς σας αποσπά την προσοχή από τα πράγματα που σας προκαλούν άγχος.
Η μυρωδιά του καινούργιου, τα λαμπερά φώτα και οι πολύχρωμες βιτρίνες δημιουργήσουν μια φανταστική, αισθητηριακή εμπειρία που μπορεί να βγάλει για λίγο από το μυαλό σας τους στρεσογόνους παράγοντες της καθημερινότητας και να σας κάνει να οραματιστείτε κάτι θετικό.
Μερικές φορές ακόμη και το να κοιτάτε απλά βιτρίνες ή σελίδες στο διαδίκτυο μπορεί να σας ανεβάσει τη διάθεση, αλλά το να κάνετε ένα δώρο στον εαυτό σας ή το να περιμένετε το δέμα σας να έρθει πυροδοτεί την απελευθέρωση ντοπαμίνης.
Η ντοπαμίνη είναι ένας σημαντικός νευροδιαβιβαστής του εγκεφάλου που ρυθμίζει τη διάθεση, παίζει ζωτικό ρόλο στο μηχανισμό ευχαρίστησης και επιβράβευσης και αυξάνει την επιθυμία σας να συνεχίσετε να αναζητάτε πράγματα που σας κάνουν να αισθάνεστε καλά.
Τι άλλα οφέλη έχουν τα ψώνια στην ψυχολογία
Έρευνα που δημοσιεύθηκε στο Journal of Consumer Psychology υποστηρίζει ότι η λήψη αποφάσεων σχετικά με τις αγορές συμβάλει στην ενίσχυση της αίσθησης του ελέγχου και της αυτονομίας ενώ φαίνεται ότι απαλύνει τη θλίψη.
Μια άλλη μελέτη από το Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν έδειξε ότι το οι άνθρωποι που αγόραζαν πράγματα που τους ευχαριστούσαν είχαν έως και 40 φορές περισσότερη αίσθηση ελέγχου από εκείνους που δεν ψώνιζαν.
Επιπλέον, όσοι αγόραζαν αντικείμενα ήταν 3 φορές λιγότερο λυπημένοι από εκείνους που απλώς κοιτούσαν τις βιτρίνες.
Η μελέτη υποδηλώνει ότι όταν αισθάνεστε ότι τα πράγματα δεν πάνε όπως θα ελπίζατε, το να αποκτήσετε ακριβώς αυτό που θέλετε εκείνη τη στιγμή μπορεί να μοιάζει με ένα σπουδαίο προσωπικό επίτευγμα.
H ευτυχία που νιώθετε κάνοντας κάτι που απολαμβάνετε και «σπάτε» τη μονοτονία, μπορεί ακόμη και να βελτιώσει τη λειτουργία του εγκεφάλου.
Αντίθετα, όταν οι άνθρωποι είναι πνευματικά εξαντλημένοι, δεν λειτουργούν το ίδιο καλά και έχουν μειωμένη γνωστική ικανότητα. Και όταν κάποιος επαναλαμβάνει συνεχώς μια εργασία, σύντομα θα κουραστεί, θα βαρεθεί και τελικά, θα χάσει το ενδιαφέρον του.
Υλικά αγαθά VS εμπειριών
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο British Columbia στον Καναδά ήθελαν να διερευνήσουν πότε οι άνθρωποι νιώθουν πιο ευτυχισμένοι – όταν ψωνίζουν υλικά αγαθά, όπως για παράδειγμα ρούχα, όργανα γυμναστικής, κοσμήματα, βιβλία ή όταν αγοράζουν ευκαιρίες για εμπειρίες, όπως ένα ταξίδι ή μία ημέρα σε ένα σπα.
Μετά από μερικές βδομάδες παρατήρησαν ότι τα υλικά αγαθά προσέφεραν στους συμμετέχοντες «δόσεις» χαράς για αρκετό καιρό αφού τα είχαν αποκτήσει, ενώ οι εμπειρίες τους έδιναν μια πολύ έντονη ευχαρίστηση, που στη συνέχεια, παρέμενε στο μυαλό τους ως μία ευχάριστη ανάμνηση.
Αν θέλετε να χαρίσουμε κάτι στον εαυτό σας ή σε κάποιο αγαπημένο σας πρόσωπο σκεφτείτε το εξής:
Από τη μία, αν αγοράσετε εισιτήρια για μία συναυλία του αγαπημένου σας καλλιτέχνη θα νιώσετε ενθουσιασμένοι εκείνη τη στιγμή και αφού τελειώσει θα σας μείνει μια ωραία ανάμνηση από εκείνη τη βραδιά.
Από την άλλη, αν αγοράσετε έναν καναπέ θα παίρνετε ευχαρίστηση κάθε φορά που θα κάθεστε αναπαυτικά, χωρίς όμως να έχετε ζήσει μία συγκλονιστική εμπειρία που να συνοδεύει την απόκτησή του.
