Νέα γενετική μελέτη δείχνει ότι διαφορετικές ψυχικές διαταραχές μπορεί να έχουν περισσότερα κοινά από όσα πιστεύαμε μέχρι σήμερα. Η έρευνα, η οποία ανέλυσε το DNA περισσοτέρων από έξι εκατομμυρίων ανθρώπων, υποδεικνύει ότι πολλές διαταραχές μοιράζονται κοινούς βιολογικούς μηχανισμούς, κάτι που θα μπορούσε να αλλάξει τον τρόπο διάγνωσης και θεραπείας στο μέλλον.
Κοινά γενετικά μοτίβα σε πολλές διαταραχές
Οι επιστήμονες εξέτασαν 14 ψυχιατρικές διαταραχές, από την κατάθλιψη και το άγχος μέχρι τη σχιζοφρένεια και τη διπολική διαταραχή. Παρά το γεγονός ότι σήμερα αντιμετωπίζονται ως ξεχωριστές παθήσεις, η ανάλυση αποκάλυψε ότι οι περισσότερες γενετικές διαφορές μπορούν να εξηγηθούν από μόλις πέντε βασικά γενετικά πρότυπα.
Συνολικά, τα πρότυπα αυτά συνδέονται με 238 γενετικές παραλλαγές που επηρεάζουν την ανάπτυξη και τη λειτουργία του εγκεφάλου. Με βάση αυτά, οι ερευνητές κατέταξαν τις διαταραχές σε πέντε μεγάλες ομάδες:
Διαταραχές με καταναγκαστικά χαρακτηριστικά (π.χ. νευρική ανορεξία, σύνδρομο Τουρέτ, ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή).
Εσωτερικευμένες διαταραχές (π.χ. κατάθλιψη, άγχος, διαταραχή μετατραυματικού στρες).
Διαταραχές χρήσης ουσιών.
Νευροαναπτυξιακές διαταραχές (π.χ. αυτισμός, ΔΕΠΥ).
Διπολική διαταραχή και σχιζοφρένεια, οι οποίες μοιάζουν περισσότερο μεταξύ τους σε γενετικό επίπεδο απ’ ό,τι είχε θεωρηθεί.
Τι σημαίνει αυτό για την αντιμετώπιση των ψυχικών διαταραχών
Σήμερα, πολλοί ασθενείς λαμβάνουν περισσότερες από μία διαγνώσεις, γεγονός που καθιστά τη θεραπεία πολύπλοκη. Τα νέα ευρήματα υποδεικνύουν ότι οι διαταραχές που θεωρούνται διαφορετικές μπορεί στην πραγματικότητα να πηγάζουν από κοινούς βιολογικούς μηχανισμούς.
Αυτό ανοίγει τον δρόμο για την ανάπτυξη θεραπειών που θα στοχεύουν αυτά τα κοινά μονοπάτια, μειώνοντας την ανάγκη για πολλά διαφορετικά φάρμακα ή ξεχωριστές ψυχοθεραπευτικές παρεμβάσεις. Για παράδειγμα, γονίδια που επηρεάζουν τους διεγερτικούς νευρώνες είναι πιο ενεργά σε άτομα με διπολική διαταραχή και σχιζοφρένεια, ενώ άλλες γενετικές παραλλαγές που σχετίζονται με την προστασία των νευρικών συνδέσεων του εγκεφάλου εμφανίζονται σε περιπτώσεις κατάθλιψης και άγχους.
Η σημασία της έρευνας
«Αυτή η έρευνα προσφέρει τις ισχυρότερες μέχρι σήμερα ενδείξεις ότι καταστάσεις στις οποίες δίνουμε διαφορετικά ονόματα μπορεί στην πραγματικότητα να οφείλονται στις ίδιες βιολογικές διεργασίες», δήλωσε ο Άντριου Γκρότσινγκερ, επίκουρος καθηγητής ψυχολογίας και νευροεπιστήμης στο Πανεπιστήμιο του Κολοράντο και κύριος συγγραφέας της μελέτης.
Η μελέτη αυτή, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature, προσφέρει μια νέα οπτική για την κατανόηση των ψυχικών διαταραχών: αντί να βλέπουμε κάθε διαταραχή ξεχωριστά, μπορούμε να αναζητούμε τα κοινά βιολογικά θεμέλια που τις συνδέουν. Αυτό μπορεί να εξηγήσει γιατί οι ψυχικές διαταραχές συχνά συνυπάρχουν και γιατί οι ασθενείς μπορεί να χρειάζονται πολλαπλές θεραπείες.
Μελλοντικά, η κατανόηση αυτών των κοινών γενετικών μοτίβων μπορεί να οδηγήσει σε πιο εξατομικευμένη ψυχιατρική φροντίδα, όπου οι παρεμβάσεις βασίζονται όχι μόνο στα συμπτώματα αλλά και στη βιολογική βάση της νόσου.
vita.gr
