Ο άγιος Αντύπας έζησε και μαρτύρησε στα χρόνια του μεγάλου διώκτη των χριστιανών Δομιτιανού.
Ο άγιος Αντύπας χειροτονήθηκε από τους Αγίους Αποστόλους επίσκοπος Περγάμου. Η Πέργαμος ήταν πόλη στην οποία ζούσαν πολλοί ειδωλολάτρες γι` αυτό το έργο του σε αυτήν την πόλη ήταν εξαιρετικά δύσκολο. Όμως ο μαχητής επίσκοπος προχώρησε το δρόμο του με πολλή υπομονή και επιμονή και με τη χάρη του Θεού οδήγησε πλήθος ειδολολατρών στη χριστιανική πίστη.
Για τη δράση του αυτή, ο άγιος Αντύπας καταγγέλθηκε στον διοικητή της περιοχής, ο οποίος τον συνέλαβε με σκοπό να τον πείσει να αλλάξει την πίστη του. Συνεργοί στο εγχείρημα του αυτό υπήρξαν διάφοροι ιερείς και φιλόσοφοι της ειδωλολατρικής θρησκείας.
Όμως ο άγιος Αντύπας με τη θεία φώτιση αντέταξε τόσο ισχυρά επιχειρήματα ώστε τους κατατρόπωσε. Τότε διατάχθηκε ο θάνατος του μέσα σε πυρωμένο χάλκινο βόδι. Μέσα από το κολαστήριό του ο άγιος Αντύπας ευχαριστούσε τον Κύριο που τον αξίωσε να μαρτυρήσει για τη δόξα του.
Τόση ήταν η φήμη της αγιότητάς του ώστε ο ίδιος ο Κύριος στην αποκάλυψη αναφέρεται στον άγιο με τη φράση «Αντύπας ο μάρτυς μου ο πιστός».
Η Κάρα του Αγίου βρίσκεται στη Μονή Παναχράντου Άνδρου. Μέρος της Κάρας του Αγίου βρίσκεται στη Μονή Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου Πάτμου. Η δεξιά του Αγίου βρίσκεται στη Μονή Διονυσίου Αγίου Όρους.
Η σιαγόνα του Αγίου βρίσκεται στη Μονή Μεγ. Λαύρας Αγίου Όρους. Αποτμήματα του Ιερού Λειψάνου του Αγίου βρίσκονται στις Μονές Διονυσίου, Καρακάλου και Ζωγράφου Αγίου Όρους, Προυσού Ευρυτανίας, Γηροκομείου Πατρών και Χρυσοπηγής Δίβρης Ηλείας, στο Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, τον Μητροπ. Ναό της Μυτιλήνης και τον ομώνυμο Ναό του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Μυροβλύτην τὸν θεῖον καὶ μαρτύρων τὸν σύναθλον, τὸν πανευκλεῆ ἱεράρχην καὶ Περγάμου τὸν πρόεδρον, τιμήσωμεν Ἀντίπαν οἱ πιστοί, ὡς τάχιστον καὶ μέγαν ἱατρόν, τῆς δεινῆς ὀδόντων νόσου, καὶ πρὸς αὐτὸν ἀπὸ ψυχῆς βοήσωμεν· Δόξα τῷ σὲ δοξάσαντι Χριστῷ, δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργοῦντι διὰ σοῦ πᾶσιν ἰάματα.
Πηγή
