Μετά από μια εβδομάδα χάους και μιζέριας, καθώς ο πρωθυπουργός Μπόρις Τζονσον αρνείτο να εγκαταλείψει τη Ντάουνινγκ Στριτ παρότι γινόταν όλο και πιο ξεκάθαρο ότι κανείς δεν ήθελε την παραμονή του, μπορούν πλέον να ξεκινήσουν την αναζήτηση ενός νέου ηγέτη μετά την –έστω μισή- παραίτησή του, την Πέμπτη.
Το ντόμινο των εξελίξεων της περασμένης εβδομάδας ξεκίνησε όταν ο αναπληρωτής επικεφαλής του γραφείου του Τζόνσον, Κρις Πίντσερ, αναγκάστηκε σε παραίτηση την Τρίτη, μετά την αποκάλυψη ότι είχε θωπεύσει δύο άνδρες ενώ ήταν μεθυσμένος σε μια ιδιωτική εκδήλωση.
Η αντίδραση του Τζόνσον κάθε άλλο παρά ικανοποίησε τις τάξεις των πλέον συντηρητικών Τόρις και μάλιστα μετά από μήνες δυσαρέσκειας προς το πρόσωπό του μετά τους χειρισμούς του σε μια σειρά από σκάνδαλα, περιλαμβανομένου του Partygate, που είχε αναδείξει τον Μπόρις Τζόνσον ως τον πρώτο εν ενεργεία πρωθυπουργό της χώρας που πιάστηκε να παραβιάζει τον νόμο ενώ διατηρούσε τη θέση.
Το CNNi μίλησε με πολλούς συντηρητικούς βουλευτές, οι οποίοι μίλησαν υπό το καθεστώς της ανωνυμίας προκειμένου να μπορούν να εκφραστούν με ειλικρίνεια εν μέσω μιας περιόδου αναταραχής όπου διακυβεύονται οι θέσεις τους.
Για τη μεγάλη πλειοψηφία των Συντηρητικών που μίλησαν στο CNNi, η παραίτηση Τζόνσον ήταν μια στιγμή ανακούφισης: «Θα ήταν πολύ καλύτερο αν είχε γίνει 24 ώρες νωρίτερα, όταν μέλη της κυβέρνησής του του έλεγαν ότι ήταν η σωστή ώρα», λέει ένα πρώην μέλος του υπουργικού συμβουλίου.
«Είμαι ωστόσο αισιόδοξος ότι ένας νέος ηγέτης μπορεί να τα εξαφανίσει όλα αυτά. Απλώς πρέπει να συμβεί γρήγορα».
Λέγοντας «όλα αυτά», ο πρώην υπουργός αναφέρεται στη ζημιά που προκάλεσε η συμπεριφορά του Τζόνσον –από την καταστρατήγηση του νόμου ως την εμμονική παραμονή στην εξουσία- στη φήμη του κόμματος.
Ένας συντηρητικός αξιωματούχος δήλωσε στο CNNi ότι «το πρόβλημα ήταν ο Τζόνσον. Τώρα που αυτός έφυγε μπορούμε να μοιάζουμε και πάλι με λογικούς Συντηρητικούς και όχι με αυτό που εκείνος μετέτρεψε το κόμμα».
Ο αξιωματούχος επανέλαβε ότι η διαδικασία πρέπει να γίνει το συντομότερο δυνατό.
Επεσήμανε επίσης ότι η εκδοχή του Τζόνσον για το κόμμα ήταν απαραίτητη το 2019 προκειμένου να επιλυθεί η κρίση του Brexit και να κερδηθούν οι εκλογές, ωστόσο το συγκεκριμένο είδος λαϊκισμού του δεν θα λειτουργούσε χωρίς τη δημοτικότητα.
Ο λόγος για αυτήν την αίσθηση του επείγοντος είναι ότι, με τον Τζόνσον υπηρεσιακό πρωθυπουργό πλέον, το κόμμα γνωρίζει πολύ καλά ότι το να υπάρχει ένας άνδρας στην Ντάουνινγκ Στριτ για τον οποίο όλοι θεωρούν ότι θα έπρεπε να είχε φύγει μέρες πριν και του οποίου τα ποσοστά αποδοχής από το λαό είναι απολύτως τρομακτικά, δεν αποτελεί μια καλή εικόνα.
Ο φόβος ότι ο απερχόμενος πρωθυπουργός θα προσπαθήσει να παραμείνει κολλημένος στην εξουσία μοιάζουν κάπως υπερβολικοί.
Παρότι ορισμένοι βουλευτές εμφανίστηκαν εξαγριωμένοι που στην ομιλία του ο Τζόνσον δεν ανέφερε τη λέξη «παραίτηση» και ουσιαστικά τους κατηγόρησε για την εκδίωξή του, αντί να αναλάβει προσωπική ευθύνη, κανείς από όσους μίλησαν στο CNNi δεν πιστεύει σοβαρά ότι θα γίνει μόνιμος καταληψίας στο Νούμερο 10.
Κυρίως επειδή οι βουλευτές του κόμματος έχουν τώρα την εξουσία να τον… ξεφορτωθούν μέσω των δικών του εσωτερικών κανόνων – ένα επίπεδο εξουσίας που δεν είχαν μέχρι αυτή την εβδομάδα.
Δεν είναι όλοι τόσο αισιόδοξοι, ωστόσο, ότι η ζημιά που έγινε στο κόμκμα από τον Τζόνσον μπορεί να αποκατασταθεί τόσο εύκολα.
«Οι τελευταίες 48 ώρες, πριν αποδεχτεί τελικά ότι όλα έχουν τελειώσει, επιβεβαίωσαν στους ανθρώπους τη λανθασμένη υποψία ότι οι Συντηρητικοί είναι εγωιστές και βάζουν τον εαυτό τους πάνω από το εθνικό συμφέρον», λέει ένας σύμβουλος του κόμματος.
«Θα είναι δύσκολο να αντιπαλέψουμε αυτήν την αίσθηση όταν βρισκόμαστε στην εξουσία για τόσο καιρό και οι άνθρωποι φυσικά απομακρύνονται ήδη από εμάς».
Η εικόνα του Συντηρητικού Κόμματος μετά από τρία χρόνια Τζόνσον και 12 χρόνια στην εξουσία δεν είναι το μόνο πρόβλημα που καλείται να αντιμετωπίσει ο διάδοχός του.
Με τόσες πολλές ανταγωνιστικές συνιστώσες, η ενότητα του κόμματος είναι ένα μείζον ζήτημα, το οποίο επιδεινώθηκε από το Brexit, την κρίση του αυξημένου κόστους ζωής και τα ζητήματα της προσωπικής ελευθερίας υπό το πρίσμα των περιορισμών του κορωνοϊού.
Οι σκληροπυρηνικοί, παραδοσιακοί Συντηρητικοί στο κόμμα αισθάνονται ιδιαζόντως «τσουρουφλισμένοι» από τον Τζόνσον, καθώς «ένιωθαν ιδεολογικά ευθυγραμμισμένοι μαζί του περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον επικεφαλής του κόμματος μέχρι τώρα», λέει ένας κυβερνητικός αξιωματούχος.
«Τώρα θα πρέπει να ανεχτούν κάποιον που αναπόφευκτα θα είναι πολύ πιο ήπιος».
Οι πιο ήπιοι, φιλελεύθεροι Συντηρητικοί, που πάντα έβρισκαν τον Τζόνσον αντιπαθητικό, ανησυχούν εξίσου ότι οποιοσδήποτε νέος ηγέτης πρέπει να είναι πεντακάθαρος και όσο πιο μακριά γίνεται από τον Τζόνσον.
Τέλος, οι πιστοί του Τζόνσον «βράζουν» για τον τρόπο της εκδίωξής του. Στα μάτια ενός μακροχρόνιου υποστηρικτή του, ο Τζόνσον είναι «ένας γίγαντας» που «κόπηκε» από ζηλιάρηδες με πολύ μικρότερο πολιτικό εκτόπισμα. «Ειλικρινά πιστεύω ότι ήταν μια συρραφή και τώρα πρέπει να βρούμε κάποιον που απλά δεν υπάρχει: κάποιον με την εκλογική του σαγήνη», προσθέτει ο σύμμαχος.
Τούτου λεχθέντος, οι περισσότεροι Συντηρητικοί φαίνονται αισιόδοξοι ότι μπορούν να προχωρήσουν μπροστά και να ξεπεράσουν τον τελευταίο «εφιάλτη».
«Το κόμμα τελικά νοιάζεται μόνο για ένα πράγμα: την παραμονή στην εξουσία και τη διατήρηση των θέσεων εργασίας του», λέει ένας πρώην κυβερνητικός αξιωματούχος.
«Ο Τζόνσον ήταν αυτή η φιγούρα το 2019. Θα εμφανιστεί κάποιος που πιστεύει ότι, είτε τους αρέσει είτε όχι, μπορεί να κερδίσει τις επόμενες εκλογές. Θα ανεχθούν σχεδόν τα πάντα αν πιστέψουν ότι με τον τρόπο αυτό οι δουλειές τους θα είναι ασφαλείς», προσθέτει ο πρώην αξιωματούχος.
Η παραλαβή της εξουσίας από τον Τζόνσον είναι αναμφισβήτητα ένα τρομακτικό έργο.
Υπάρχει μια τεράστια γκάμα ανθρώπων που προσβλέπουν επί του παρόντος στη δουλειά, και προέρχονται από όλη την ευρεία ιδεολογική βάση του κόμματος.
Στα 12 χρόνια από την ανάληψη της εξουσίας, το κόμμα έχει ήδη δει μια εκδοχή του Συντηρητισμού που αντιπροσωπεύει κάθε σημείο αυτής της ιδεολογικής βάσης.
Η πραγματική πρόκληση για όποιον γίνει ο επόμενος πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου είναι αν θα μπορέσει ή όχι να βρει κάτι που να μπορεί να πείσει το κοινό ότι, μετά από τόσο καιρό στην εξουσία, αυτό το αιωνόβιο κόμμα έχει ακόμα κάτι νέο να προσφέρει.
Boris Johnson has left a hellish task for his successor. But British Conservatives are delirious with relief, Analysis by Luke McGee, CNN
cnn.gr
