Ίντερνετ: Είναι οι «χέιτερ» και τα «τρόλ» ναρκισσιστές;

Στην εποχή μας, η επιθετικότητα μπορεί να κάνει την εμφάνισή της και στο ίντερνετ με διάφορους τρόπους και μάλιστα είναι δυστυχώς συχνό φαινόμενο.

Το διαδίκτυο ευνοεί τέτοιου είδους συμπεριφορές, καθώς παρέχει την ελευθερία έκφρασης αλλά και -αν ο χρήστης το επιθυμεί- την ασφάλεια της ανωνυμίας. Τι είναι αυτό που ωθεί όμως κάποιον να έχει επιθετική συμπεριφορά online; Και πώς επηρεαζόμαστε όταν δεχόμαστε σχόλια μίσους;

Ας εξετάσουμε αρχικά, πόσο δυσανάλογα με την πραγματική της σημαντικότητα, μπορεί να πληγώσει κάποιον μια προσβλητική κουβέντα.

Κάποιος μπορεί να μας κάνει ένα αρνητικό σχόλιο σε μία φωτογραφία ή σε μία ανάρτησή μας στα social media ή να μας προσβάλει στο inbox μας και αυτό να μας στενοχωρήσει πολύ! Μπορεί να μην έχει τόση βαρύτητα ο λόγος του, να μην τον ξέρουμε καν προσωπικά, αλλά εμείς πληγωνόμαστε.

Πολλές φορές οι άνθρωποι τείνουμε να θεωρούμε μια αρνητική κριτική ως εξαιρετικά σημαντική, ακόμα κι αν δεν ήταν τόσο σοβαρή για τους άλλους ή αν το άτομο που μας την έκανε δεν εννοούσε ακριβώς αυτό που καταλάβαμε ή έκανε χιούμορ.

Αντίστοιχα, μπορεί ένα κομπλιμέντο να παρεξηγηθεί ή κάποιος να το μετρήσει πολύ περισσότερο και έτσι να τον επηρεάσει θετικά. Αυτό συνδέεται με τις αξίες, τις προσωπικές πεποιθήσεις, τα συναισθήματα, τις εμπειρίες κάθε ατόμου ή με το πλαίσιο μέσα στο οποίο βρίσκεται.

Επιθετικότητα στο ίντερνετ και ναρκισσισμός

Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι εξίσου σημαντικός στην ανάπτυξη διαδικτυακών επιθετικών συμπεριφορών είναι και ο ρόλος του ναρκισσισμού, ως ψυχολογικό χαρακτηριστικό του ανθρώπου.

Ένας ναρκισσιστής μπορεί να έχει μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του και να επιθυμεί τον θαυμασμό των άλλων, όταν όμως δεν τον αποκτά είναι πιθανό να αναπτύσσει αισθήματα ανασφάλειας, ευαισθησία στην κριτική και εύθραυστη αυτοεκτίμηση, ακόμη και απογοήτευση, η οποία, φέρεται – σύμφωνα με τους ψυχολόγους- να οδηγεί συχνά σε αισθήματα θυμού.

Ο ναρκισσισμός μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο ένα άτομο αντιλαμβάνεται τη σημασία των διαδικτυακών αλληλεπιδράσεων, κάνοντάς το πιο ευάλωτο σε επιθετικές ή ασεβείς συμπεριφορές, ενώ γενικότερα μπορεί να προκαλέσει παραμορφωμένες αντιλήψεις σχετικά με το πόσο σημαντικό είναι κάτι. Για παράδειγμα, η ανάγκη για συνεχή επιβεβαίωση ή η υπερβολική ευαισθησία στις αντιδράσεις των άλλων.

Με δεδομένο αυτό, η αίσθηση ότι κάποιος έχει λιγότερα ή δεν είναι τόσο επιτυχημένος όσο κάποιοι άλλοι, όπως οι διάσημοι, είναι ο παράγοντας που συνδέει τον ναρκισσισμό με την διαδικτυακή επιθετικότητα προς ηθοποιούς, τραγουδιστές και άλλους σταρ.

Αυτό διαπιστώθηκε και σε σχετική πρόσφατη έρευνα, όπου συμμετείχαν 832 νέοι, ηλικίας 17 έως 25 ετών και η οποία δημοσιεύτηκε στο International Journal of Offender Therapy and Comparative Criminology.

Τα αποτελέσματα αποκάλυψαν ότι άτομα με ναρκισσιστική διάθεση, που σύγκριναν τον εαυτό τους με τους διάσημους, δυσκολεύονταν να ανακουφίσουν τα αρνητικά συναισθήματα που προκύπτουν από τις κοινωνικές συγκρίσεις.

Έτσι τους ήταν πιο εύκολο από ότι στα άτομα που είχαν χαμηλότερα επίπεδα ναρκισσισμού, να εκφράσουν αυτή τους τη δυσαρέσκεια, μέσω της online επιθετικότητας απέναντι στα διάσημα πρόσωπα.

Τι αποκάλυψαν οι ερευνητές για τα online πολιτικά σχόλια

Παράλληλα, οι ερευνητές έρχονται να φωτίσουν το ζήτημα της διαδικτυακής πολιτικής ασέβειας, η οποία όσο περνάει ο καιρός φέρεται να αυξάνεται.

Σε μία περίοδο ιστορικών πολιτικών αλλαγών και προβλημάτων που ταλανίζουν την ανθρωπότητα, είναι λογικό και υγιές να υπάρχει πολιτικός διάλογος. Αυτός στην εποχή των social media, μεταφέρεται συχνά online.

Τα πράγματα αρχίζουν να βγαίνουν εκτός ελέγχου, όταν χρησιμοποιούμε προσβλητικό λόγος για να μειώσουμε τις πολιτικές απόψεις του άλλου.

Συγκεκριμένα, με βάση έρευνα στην οποία συμμετείχαν ενήλικες κάθε ηλικίας που ζούσαν στον Καναδά και η οποία δημοσιεύτηκε φέτος στο επιστημονικό περιοδικό Social Science Computer Review, στις  διαδικτυακές πολιτικές συζητήσεις είναι πολύ συχνή η χρήση βωμολοχιών, λεκτικών απειλών ή ακόμη και αρνητικών στερεοτύπων.

Επιθετικότητα και μορφές της στο διαδίκτυο

Στο ίντερνετ συμβαίνουν πολλά περιστατικά επιθετικότητας και ασέβειας. Ορισμένα από αυτά είναι τα εξής:

  • Κυβερνοεκφοβισμός: Πρόκειται για τον εκφοβισμό (bullying) ή την παρενόχληση ενός ατόμου μέσω του διαδικτύου ή των κοινωνικών μέσων, συνήθως με επαναλαμβανόμενα αρνητικά σχόλια ή συμπεριφορές που προκαλούν ψυχική ή συναισθηματική βλάβη.
  • Ρητορική μίσους. Είναι η χρήση λόγου, γραπτού ή προφορικού, που προάγει ή ενθαρρύνει το μίσος, την προκατάληψη ή τη βία εναντίον ατόμων ή ομάδων με βάση χαρακτηριστικά όπως η φυλή, η θρησκεία, το φύλο, η σεξουαλική κατεύθυνση ή άλλες ταυτότητες.
  • Τρόλλινγκ. Αναφέρεται στην πράξη της πρόκλησης ή ενοχλητικής συμπεριφοράς σε διαδικτυακές συζητήσεις, με σκοπό την αναστάτωση, την πρόκληση ή την απογοήτευση άλλων χρηστών, συχνά μέσω επιθετικών ή ειρωνικών σχολίων.
  • Πολιτική ασέβεια. Είναι η εμφάνιση ασεβών ή επιθετικών συμπεριφορών σε πολιτικές συζητήσεις, συχνά με την πρόθεση να μειώσει ή να προσβάλει κάποιον με διαφορετική πολιτική άποψη.
  • Εμπρηστικός λόγος. Περιγράφει τη διαδικτυακή πρακτική της ανάρτησης επιθετικών, προσβλητικών ή εξαιρετικά συναισθηματικών μηνυμάτων με σκοπό να προσβάλουν ή να ενοχλήσουν άλλους χρήστες.
  • Παρενόχληση. Αναφέρεται στην ενοχλητική ή απειλητική συμπεριφορά που επαναλαμβάνεται και προκαλεί ψυχική ή συναισθηματική βλάβη σε κάποιον, είτε μέσω διαδικτύου είτε σε προσωπικό επίπεδο.

Οι εν λόγω συμπεριφορές αποτελούν σοβαρές μορφές διαδικτυακής ασέβειας και επιθετικότητας, οι οποίες είναι ικανές να προκαλέσουν σημαντική ψυχική και κοινωνική βλάβη στα άτομα που τις βιώνουν.


vita.gr