Δεν είναι λίγες οι φορές που έχουμε αναρωτηθεί τι διάθεση έχει απέναντί μας ο συνομιλητής μας ή που θέλουμε να ξέρουμε τι σκέφτεται ο νέος συνάδελφος ή το άτομο που έχουμε ερωτευτεί. Πόσο δύσκολο είναι άραγε να «διαβάσουμε» κάποιον;
Η αλήθεια είναι πως δεν είναι και… πυρηνική φυσική, αλλά μπορεί να μην είναι το ίδιο εύκολο για όλους μας. Δεν είναι όλοι αυτό που λέμε «ανοιχτά βιβλία» ή ενδεχομένως και να μην δείχνουν πάντα τον πραγματικό τους εαυτό.
Επειδή, όμως, συχνά χρειάζεται να αποκρυπτογραφήσουμε τον άλλο, να καταλάβουμε περισσότερα για εκείνον και τα κίνητρά του, ώστε να μπορούμε να ανταποκριθούμε ανάλογα και να καταφέρουμε να χτίσουμε μία πιο ξεκάθαρη σχέση μαζί του, αξίζει να προσπαθήσουμε.
Δεν χρειάζονται τηλεπαθητικές ή μαντικές ικανότητες, αρκεί να παρατηρήσουμε κάποια σημαντικά σημάδια!
Τι σημαίνει «διαβάζω» τον άλλο
Αρχικά, πρέπει να αντιληφθούμε τι σημαίνει να «διαβάζουμε» έναν άνθρωπο. Αν δίναμε έναν ορισμό, αυτός θα ήταν «η ικανότητα να κατανοούμε κάποιον μέσα από μη λεκτικές ενδείξεις, δηλαδή από τη γλώσσα του σώματος, από τον τρόπο που επικοινωνεί, από τις εκφράσεις του προσώπου του, ακόμη και από τη στάση του».
Με άλλα λόγια δεν έχει σημασία μόνο τι λέει κάποιος σε μια συζήτηση αλλά πώς το λέει και τι άλλο παρατηρούμε στη συμπεριφορά, τη φωνή και τις κινήσεις του, κατά τη διάρκεια της συνομιλίας μαζί του.
Σύμφωνα με έρευνες ειδικών ψυχολόγων, στο κατά πόσο κάποιος γίνεται αρεστός, κατά την επικοινωνία του με άλλους ανθρώπους, οι εκφράσεις του προσώπου παίζουν τον σημαντικότερο ρόλο, συγκεκριμένα με ποσοστό 55%, ακολουθεί ο τόνος της φωνής του με ποσοστό 38%, ενώ, τέλος, σε μικρότερο βέβαια ποσοστό της τάξης του 7%, σημαντικές είναι και οι λέξεις που επιλέγει να χρησιμοποιήσει.
Γιατί είναι τόσο σημαντικό στην εποχή μας
Θα αναρωτιέστε γιατί να μας ενδιαφέρει τόσο να «διαβάσουμε» κάποιον. Στην εποχή που διανύουμε, την εποχή της εικόνας, με τις τεράστιες φωτεινές διαφημίσεις στις στάσεις των λεωφορείων, με τις συνεντεύξεις για δουλειά μέσω σύντομων video call, με τον βομβαρδισμό από reel στα social media, σε μία περίοδο που οι νέες τεχνολογίες μάς εξαναγκάζουν σε έναν πολύ πιο γρήγορο τρόπο ζωής, οι αποφάσεις λαμβάνονται με μεγαλύτερη ταχύτητα!
Το να έχουμε τη δεξιότητα να ερμηνεύουμε τη γλώσσα του σώματος του άλλου, το να καταλαβαίνουμε αν λέει αλήθεια ή αν είναι ο ιδανικός για να συνδεθούμε περαιτέρω μαζί του -είτε πρόκειται για επαγγελματική, είτε για ερωτική, είτε ακόμη και για φιλική σχέση- μπορεί να μας γλιτώσει από πολύτιμο χρόνο και λανθασμένες αποφάσεις.
Τι μπορεί να μας εμποδίσει
Ας ξεκινήσουμε με το δεδομένο ότι όλοι είμαστε μοναδικοί, άρα διαφορετικοί μεταξύ μας, αρκετά απρόβλεπτοι, επηρεαζόμαστε από τα βιώματα και τη συναισθηματική ή τη σωματική μας κατάσταση, ακόμη και από την κουλτούρα μας, μιλάμε, πράττουμε ή φερόμαστε κάθε φορά με έναν συγκεκριμένο τρόπο, ανάλογα με τον ποιον έχουμε απέναντί μας, είτε με βάση τον χαρακτήρα μας, είτε με βάση το feedback από τον συνομιλητή μας.
Υπάρχουν και οι περιπτώσεις που έχουμε μία συμπεριφορά μόνο και μόνο για να αποπροσανατολίσουμε κάποιον ή με άλλες σκοπιμότητες, όπως για παράδειγμα για να πετύχουμε έναν στόχο ή να εξυπηρετήσουμε κάποιο προσωπικό συμφέρον.
Επομένως, δεν υπάρχει ένα pattern, πάνω στο οποίο μπορούμε να πατήσουμε και να είμαστε βέβαιοι ότι δεν θα κάνουμε λάθος στην προσπάθειά μας να «διαβάσουμε» κάποιον, αλλά εννοείται πως δεν είναι ακατόρθωτο.
Τα σωστά βήματα
Πώς να κατανοήσουμε καλύτερα τον άλλο χωρίς να πέσουμε σε παγίδες
Δίνουμε σημασία στο πώς είναι «κανονικά» κάποιος. Για παράδειγμα, όταν ξέρουμε κάποιον και γνωρίζουμε ότι σε κατάσταση εκνευρισμού διπλώνει τα χέρια στο στήθος ή κοιτάει αλλού, αν τον δούμε να φέρεται με αυτόν τον τρόπο την ώρα που συζητάει μαζί μας, είναι λογικό να υποθέσουμε ότι είναι νευρικός.
Παρατηρούμε την απότομη αλλαγή εκφράσεων
Αν π.χ. στην αρχή χαμογελάει και έπειτα ξαφνικά συνοφρυώνεται, πιθανόν αυτό να σημαίνει πως κάτι τον ενοχλεί.
Κοιτάζουμε τη στάση του σώματος
Αν κάποιος στέκεται με την πλάτη του ίσια και τους ώμους χαμηλά, είναι μάλλον σίγουρος για τον εαυτό του και αρκετά χαλαρός, γεγονός που, εάν είναι υποψήφιος για πρόσληψη, ίσως τον κρίνει ως κατάλληλο για μια θέση που χρειάζεται αυτοπεποίθηση και συγκέντρωση.
Βλέπουμε αν μας «καθρεφτίζει»
Αυτό μοιάζει να γίνεται ασυναίσθητα, όμως σύμφωνα με τους επιστήμονες οφείλεται σε κάποιους νευρώνες του εγκεφάλου μας που πυροδοτούνται από ό,τι κάνει ο συνομιλητής μας και έτσι τον «καθρεφτίζουν». Ας πούμε, αν κάποιος χαμογελάσει, ο άλλος χαμογελάει επίσης. Αυτό το «καθρέφτισμα» είναι ένδειξη ότι η επικοινωνία μας είναι καλή. Αν αυτό δεν συμβαίνει σε μία συζήτηση, τότε ίσως πρέπει να μας θορυβήσει!
Προσέχουμε τι λέξεις επιλέγονται
Η συχνή χρήση του «εγώ» υποδηλώνει πιθανόν κάποιον εγωιστή και όχι τόσο ομαδικό τύπο.
Εστιάζουμε στην ανάσα του
Το πόσο γρήγορα ανασαίνει κάποιος είναι και αυτό ένα δείγμα. Μπορεί να προδώσει τον ενθουσιασμό ή το άγχος του.
Tips που βελτιώνουν την ικανότητά μας να «διαβάζουμε» τους ανθρώπους
Κοιτάμε στα μάτια
Το κλισέ «τα μάτια δεν λένε ψέματα», δεν είναι και τόσο… κλισέ.
Μαθαίνουμε να ακούμε
Είναι πολύ σπουδαίο όχι μόνο να μιλάμε, αλλά και να ακούμε προσεκτικά τι έχουν να μας πουν οι άνθρωποι γύρω μας. Πώς το λένε και τι μπορεί να σημαίνει για εμάς και για εκείνους.
Ψάχνουμε για «ασυνέπειες»
Κάτι δεν «κολλάει»; Ενώ ξέρουμε τον συνομιλητή μας, δεν είναι όπως κάθε άλλη φορά; Χαμογελάει, αλλά είναι ανήσυχος και φαίνεται να ψάχνει διέξοδο; Καλό θα είναι να το ερευνήσουμε λίγο περισσότερο.
Συνεχίζουμε την εξάσκηση
Παρατηρούμε τη γλώσσα του σώματος σε παρέες στον δρόμο ή σε κάποιο εστιατόριο ή θυμόμαστε τις συμπεριφορές των δικών μας ανθρώπων. Ήταν συνεπείς οι πράξεις και οι αποφάσεις τους με αυτό που έδειχναν κατά τη συζήτησή τους μαζί μας;
Τέλειοι στο να αντιλαμβανόμαστε τι θέλει, εννοεί και πιστεύει ο άλλος- πόσω μάλλον στο να ανακαλύψουμε και τον πραγματικό του εαυτό- δεν θα γίνουμε ποτέ, όχι γιατί δεν είμαστε καλοί, αλλά επειδή απλούστατα έχουμε να κάνουμε με ανθρώπινα όντα. Ίσως κιόλας να έχει ενδιαφέρον να υπάρχει και κάποιο μυστήριο στις ανθρώπινες σχέσεις, ποιος ξέρει;
vita.gr