Βοήθεια: Η «κατάρα» της υπερ-ανεξαρτησίας

Γιατί ζητάμε δύσκολα βοήθεια; Ένα από τα χαρακτηριστικά της σύγχρονης κοινωνίας είναι η αυτάρκεια. Εκτιμούμε την ανεξαρτησία. Γενικά, οι άνθρωποι δεν θέλουν να γίνονται βάρος στους άλλους. Δεν μας αρέσει να μας λυπούνται και προσπαθούμε να τα καταφέρουμε μόνοι μας, με όποιο κόστος.

Συχνά, το να ζητάμε βοήθεια συνδέεται με αδυναμία ή απώλεια ελέγχου και αυτονομίας. Χρειάζεται μεγάλη ευαλωτότητα για να παραδεχτούμε ότι δυσκολευόμαστε και χρειαζόμαστε ένα χέρι βοηθείας.

Ωστόσο, κανείς δεν περνά τη ζωή του χωρίς να έχει ανάγκες. Κάποια στιγμή, οι δυσκολίες βρίσκουν όλους μας. Είτε πρόκειται για ασθένεια ή τραυματισμό, οικονομική πίεση, προβλήματα στη δουλειά, συναισθηματικό πόνο ή μοναξιά, όλοι παλεύουμε με κάτι και αυτό είναι που μας κάνει ανθρώπους.

Γιατί είναι τόσο δύσκολο να δεχτούμε βοήθεια;

Χρειάζεται πολλή αυτογνωσία και συναισθηματική νοημοσύνη για να καταλάβουμε ποιος είναι ο λόγος που δεν ζητάμε από τους άλλους να μας βοηθήσουν. Πιθανόν ως παιδιά να μην καλύφθηκαν οι συναισθηματικές μας ανάγκες. Πιθανόν όταν τις εκφράσαμε, ακόμη και να δεχτήκαμε κακή αντίδραση.

Αυτό είναι ένα μεγάλο συναισθηματικό κόστος για ένα παιδί. Και ως εκ τούτου, ως ενήλικες ίσως φοβόμαστε να ζητήσουμε από τους άλλους για να μην αισθανθούμε το ίδιο. Το να ζητάμε και να δεχόμαστε βοήθεια, όμως, δεν είναι ντροπή, ούτε ρίσκο, αντίθετα είναι σημάδι δύναμης και ενδυνάμωσης.

Η «κατάρα» της υπερ-ανεξαρτησίας

Όπως πολλοί άνθρωποι που έχουν βιώσει τραύματα, μαθαίνουμε ότι το να ζητάμε βοήθεια είναι ριψοκίνδυνο. Καταπνίγουμε τις ανάγκες μας. Κάνουμε τα πάντα μόνοι, χωρίς να βασιζόμαστε σε κανέναν για να μην απογοητευτούμε αν κάποιος δεν ανταποκριθεί ή για να μην πει κάποιος πως δεν μπορούμε να σταθούμε στα πόδια μας.

Ένα από τα κόστη όταν είμαστε υπέρ το δέον ανεξάρτητοι είναι πως χάνουμε τις βαθιές, ουσιαστικές σχέσεις. Εκείνη η υπερβολική ανεξαρτησία, για την οποία μπορεί να είμαστε περήφανοι, τείνει να στέκεται εμπόδιο στη σύνδεσή μας με τους άλλους.

Το να δέχεσαι βοήθεια δεν είναι σημάδι αποτυχίας

Αν έχουμε μάθει να βοηθάμε εμείς τους άλλους, το να θέλουμε στήριξη για τον εαυτό μας μπορεί να μας φαίνεται ξένο, άβολο ή και επικίνδυνο. Ωστόσο, το να τα χειριζόμαστε όλα μόνοι μας δεν είναι απίθανο να μας οδηγήσει σε εξουθένωση, σωματική και συναισθηματική.

Οι άνθρωποι είναι φτιαγμένοι για να ζουν μέσα σε κοινότητες, μοιράζοντας δεξιότητες και κοινωνική υποστήριξη. Ας δοκιμάσουμε να στηριχθούμε στους πιο κοντινούς μας ανθρώπους για φροντίδα και συμβουλές. Το αποτέλεσμα θα είναι αρχικά να νιώσουμε πιο δεμένοι μαζί τους κι εκείνοι μαζί μας.

Η βοήθεια δεν είναι συναλλαγή

Κάθε φορά που κάποιος κάνει κάτι καλό για μας δεν πρέπει να νιώθουμε ενοχή και πίεση να το ανταποδώσουμε. Στις υγιείς σχέσεις, η βοήθεια δεν είναι συναλλαγή. Η αυθεντική φροντίδα και η στοργή δεν μετριούνται.

Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι σε μία σχέση ο ένας από τους δύο θα νιώθει ότι αδικείται, η ίδια μας η ύπαρξη μάς κάνει άξιους για τη φροντίδα των άλλων. Είναι χαρά και τιμή να μπορούμε να βοηθήσουμε κάποιον που αγαπάμε.

Δεν υπάρχουν βραβεία για όσους υποφέρουν μόνοι

Η εξάσκηση στην ευγνωμοσύνη και το να ξεκινάμε με μικρά αιτήματα μπορεί να μας βοηθήσει να αλλάξουμε τον τρόπο που βλέπουμε το να ζητάμε στήριξη. Αλλά, το σημαντικότερο είναι να καταφέρουμε να δείξουμε στον εαυτό μας την ίδια καλοσύνη και συμπόνια που θα δείχναμε σε έναν αγαπημένο σας φίλο.

Η επιτυχία μας -ως άτομα και ως κοινότητες- βασίζεται στην αμοιβαιότητα και τη συνεργασία, στη μοιρασιά δεξιοτήτων και δυνάμεων. Μαζί, είμαστε πιο δυνατοί απ’ ό,τι μόνοι μας!


vita.gr