Οι σκηνές που αποκαλύπτονται καθώς τα ρωσικά στρατεύματα αποσύρονται από το Κίεβο προκαλούν αναδρομές στις φρικαλεότητες των Ναζί στην Ουκρανία στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η αποστροφή για αυτά που συμβαίνουν στην Ουκρανία, ώθησαν τη διεθνή κοινότητα να καταστήσουν τη Ρωσία υπόλογη τη Δευτέρα.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ουκρανία ξεκίνησαν νέα έρευνα για πιθανά εγκλήματα πολέμου στο προάστιο Μπούτσα του Κιέβου, όπου βρέθηκαν πτώματα σκορπισμένα στο δρόμο. Μέλη του Κογκρέσου κάλεσαν τον πρόεδρο Τζο Μπάιντεν να επιταχύνει τη ροή όπλων στην Ουκρανία για να ανατρέψει την εισβολή. Η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίζει αυξανόμενες πιέσεις να αποδεχθεί ένα ενδεχόμενο οδυνηρό οικονομικό πλήγμα από την πλήρη διακοπή των ρωσικών εξαγωγών πετρελαίου και άνθρακα.
Τη Δευτέρα ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν ζήτησε τη διεξαγωγή δίκης για εγκλήματα πολέμου κατά του Πούτιν και προανήγγειλε νέες κυρώσεις.
Ωστόσο, η τρομερή αποκάλυψη είναι ότι όλα τα μέτρα που είναι έτοιμη να σκεφτεί η Δύση για να τιμωρήσει τη Μόσχα και να επηρεάσουν τη μακροπρόθεσμη πορεία του πολέμου, δεν μπορούν να κάνουν πολλά για να σώσουν τους αμάχους που στοχοποιούνται τώρα.
Και είναι αμφίβολο εάν οποιαδήποτε από τις πιθανές απαντήσεις στην αιματοχυσία που προκαλεί ο στρατός του Πούτιν θα επηρεάσει ούτως ή άλλως τον αδίστακτο Ρώσο ηγέτη.
Η αντίδραση των ηγετών να καταδικάσουν, να απαιτούν λογοδοσία και να επιτίθενται στον Πούτιν είναι κατανοητή.
Αλλά η Δύση είναι απίθανο να σταματήσει την εκστρατεία θηριωδιών του Πούτιν βραχυπρόθεσμα, ειδικά από τη στιγμή που ο Ρώσος ηγέτης έχει επιδείξει ανοσία στην ηθική κατακραυγή. Και δεδομένης της κλίμακας της σφαγής που έχει ήδη διαπραχθεί, συμπεριλαμβανομένων των επιθέσεων σε πολυκατοικίες, νοσοκομεία και καταφύγια, φαίνεται επίσης να έχει περάσει εδώ και καιρό το σημείο κάθε περιορισμού.
Η Ουκρανία προειδοποίησε τη Δευτέρα ότι τέτοιες σκηνές όπως στη Μπούτσα, μπορεί να είναι η «κορυφή του παγόβουνου», και ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι είπε ότι αποκαλύπτονται χειρότερες φρικαλεότητες.
«Υπάρχουν ήδη πληροφορίες ότι ο αριθμός των θυμάτων των κατακτητών μπορεί να είναι ακόμη μεγαλύτερος στη Μποροντιάνκα και σε ορισμένες άλλες απελευθερωμένες πόλεις», είπε ο Ζελένσκι, ο οποίος μίλησε στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ την Τρίτη.
«Σε πολλά χωριά των απελευθερωμένων περιοχών του Κιέβου, του Τσερνιχίφ και του Σούμι, οι κατακτητές έκαναν πράγματα που οι ντόπιοι δεν είχαν δει ούτε κατά τη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής πριν από 80 χρόνια».
Ο Πούτιν γνωρίζει τα όρια της Δύσης
Η επιβολή των σκληρότερων κυρώσεων από ποτέ, το νέο καθεστώς της Ρωσίας ως παγκόσμιος παρίας και η πολιτιστική, διπλωματική, οικονομική και αθλητική της απομόνωση δεν έχουν σταματήσει ακόμη τον ισχυρό άνδρα του Κρεμλίνου. Δεδομένης της φαινομενικά ασφαλούς πολιτικής θέσης στην οποία βρίσκεται ο Πούτιν, δεν δείχνει να ανησυχεί για τον χαρακτηρισμό ως εγκληματία πολέμου και οι πιθανότητες να δικαστεί είναι ελάχιστες, όπως και το να συμβούν συγκλονιστικές πολιτικές αλλαγές στη Ρωσία.
Η περιφρόνηση της Ρωσίας σε κάθε έννοια λογοδοσίας, εν τω μεταξύ, φάνηκε ξεκάθαρα από τους παράλογους ισχυρισμούς της ότι οι Ουκρανοί έστησαν σκηνές με την ανάσυρση των αποσυντεθειμένων σορών στην Μπούτσα και εικόνες αμάχων, οι οποίοι ήταν προφανές πως εκτελέστηκαν.
Οπλισμένος με το μεγαλύτερο απόθεμα πυρηνικών κεφαλών στον κόσμο, ο Πούτιν κατανοεί ότι η Δύση δεν είναι πρόθυμη να επέμβει απευθείας στην Ουκρανία και να διακινδυνεύσει μια καταστροφική σύγκρουση με τη Ρωσία με μέτρα όπως η ζώνη απαγόρευσης πτήσεων για να σώσει τους αμάχους.
Προσφέρει ένα μάθημα για το γιατί άλλοι δικτάτορες θα μπορούσαν να εξετάσουν το ενδεχόμενο να επιδιώξουν την απόκτηση πυρηνικών όπλων. Το είδος των δυτικών επεμβάσεων για τη διάσωση αμάχων σε μέρη όπως το Κοσσυφοπέδιο ή η Λιβύη απαγορεύονται στην Ουκρανία, απλώς και μόνο λόγω της υπονοούμενης ισχύος του οπλοστασίου του Ρώσου ηγέτη.
Ογδόντα χρόνια αφότου δικτάτορες όπως ο Αδόλφος Χίτλερ στη Γερμανία ή ο Ιωσήφ Στάλιν στη Σοβιετική Ένωση σκόρπισαν τον τρόμο εντός και εκτός των χωρών τους, ο Πούτιν δημιουργεί ένα απαίσιο νέο θέαμα για τον 21ο αιώνα, αυτό ενός δικτάτορα που δεν μπορεί να αποτραπεί.
Ένα ιδιαίτερο είδος ατιμωρησίας
Η προθυμία του Πούτιν να απορροφήσει τις κυρώσεις που είχαν ήδη επιβληθεί στη Ρωσία λόγω της εισβολής του έδωσε ένα ιδιαίτερο είδος ατιμωρησίας. Οι κυρώσεις στη ρωσική οικονομία και τους ολιγάρχες ενδέχεται να έχουν εξουθενωτικό αντίκτυπο μακροπρόθεσμα. Αλλά έχουν σαφώς αποτύχει ως αποτρεπτικό εργαλείο.
Ο Ρώσος ηγέτης φάνηκε επίσης πρόθυμος να ανεχθεί βαριές απώλειες μεταξύ των στρατευμάτων του εξαιτίας της ηρωικής αντίστασης από τις ουκρανικές δυνάμεις. Η επαναβαθμονόμηση της ρωσικής στρατηγικής στην προσπάθεια εδραίωσης του ελέγχου των ανατολικών περιοχών μπορεί, ωστόσο, να δείξει ότι ακόμη και ο Πούτιν μπορεί να επηρεαστεί από τα γεγονότα με την πάροδο του χρόνου.
Φαινομενικά, ο πόλεμος είναι μια στρατιωτική, διπλωματική και οικονομική καταστροφή για τη Ρωσία μετά την αποτυχία της να καταλάβει βασικούς στόχους. Αλλά μπορεί ακόμα να είναι μια διεστραμμένη επιτυχία για τον Πούτιν εάν ο στόχος του είναι απλώς να καταστρέψει όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μέρος της Ουκρανίας και να δημιουργήσει μια παρέλαση νίκης για τα ρωσικά κρατικά μέσα ενημέρωσης.
Έτσι, από πολλές απόψεις, παίζει ένα ασύμμετρο παιχνίδι με τη Δύση, της οποίας οι κυρώσεις και τα τιμωρητικά μέτρα βασίζονται σε μια πιο λογική άποψη για τα συμφέροντα της Ρωσίας και τους περιορισμούς της.
Ωστόσο, ο Λευκός Οίκος αντέδρασε στη φρίκη που αναδύθηκε από την Ουκρανία, υποσχόμενος να επιταχύνει τον ρυθμό της στρατιωτικής, ανθρωπιστικής και οικονομικής βοήθειας προς το Κίεβο.
«Οι εικόνες από την Μπούτσα ενισχύουν ακόμα περισσότερο την άποψη ότι τώρα δεν είναι ώρα για εφησυχασμό», δήλωσε τη Δευτέρα ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ Τζέικ Σάλιβαν.
Μια τέτοια βοήθεια θα μπορούσε να συντομεύσει τον πόλεμο και να μετριάσει τις επιθέσεις εναντίον αμάχων τις επόμενες εβδομάδες και μήνες. Όμως ο Πούτιν πολιορκεί και βομβαρδίζει πόλεις της Ουκρανίας εδώ και εβδομάδες. Εκατομμύρια άνθρωποι εκδιώχθηκαν ήδη από τη χώρα στη Δυτική Ευρώπη ως πρόσφυγες.
Δίκη τύπου Νυρεμβέργης;
Αυξάνεται επίσης η ορμή για κάποιου είδους επίσημο μηχανισμό που θα καθιστά υπεύθυνους τους Ρώσους ηγέτες για εγκλήματα πολέμου. Ο πρώην πρωθυπουργός της Ουκρανίας Αρσενι Γιατσενουκ είπε στο CNNi τη Δευτέρα ότι η εισβολή ήταν η μεγαλύτερη καταστροφή στην Ευρώπη από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και ότι αξίζει ένα σύστημα δικαιοσύνης παρόμοιο με τη Δίκη της Νυρεμβέργης των Ναζί εγκληματιών πολέμου.
«Πρέπει να προετοιμαστούμε αμέσως. Πρέπει να δημιουργήσουμε επειγόντως ένα είδος κοινής ερευνητικής ομάδας προκειμένου να είμαστε έτοιμοι να φέρουμε στη Δικαιοσύνη τον Πούτιν και να δούμε τον Πούτιν πίσω από τα… σίδερα».
Αλλά η φύση του διεθνούς συστήματος μετά τον Ψυχρό Πόλεμο θα περιέπλεκε την εγκαθίδρυση ενός συστήματος που θα απολάμβανε παγκόσμιας νομιμότητας. Η Ρωσία, για παράδειγμα, είναι βέβαιο ότι θα ασκήσει βέτο σε οποιαδήποτε προσπάθεια εμπλοκής των Ηνωμένων Εθνών στην ψηφοφορία του Συμβουλίου Ασφαλείας. Η Κίνα θα επιδιώξει επίσης να εκτροχιάσει κάθε προσπάθεια επιβολής ευθυνών για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δεδομένης της δικής της καταστολής των Ουιγούρων Μουσουλμάνων που οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν χαρακτηρίσει γενοκτονία.
Ωστόσο, η δυσκολία προσαγωγής του Πούτιν στη Δικαιοσύνη δεν σημαίνει ότι οι πιο χαμηλόβαθμοι Ρώσοι στην αλυσίδα διοίκησης δεν μπορούν να διερευνηθούν, αν και το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης δεν διεξάγει δίκες ερήμην. Ο οργανισμός, ωστόσο, κάνει ήδη έρευνες στην Ουκρανία, η οποία έχει αποδεχθεί τη δικαιοδοσία της, παρόλο που δεν είναι μέλος του δικαστηρίου.
Ένα δυνητικά σημαντικό νέο πλήγμα κατά της Ρωσίας θα μπορούσε να προέλθει από την Ευρώπη καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση επεξεργάζεται νέες κυρώσεις. Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν υποστήριξε την απαγόρευση των εξαγωγών ρωσικού άνθρακα και πετρελαίου στην ΕΕ μόλις αυτή την εβδομάδα.
Αλλά είναι αμφίβολο εάν άλλες μεγάλες δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, θα έφταναν τόσο μακριά, δεδομένων των ελλείψεων ενέργειας και των αυξήσεων στον ήδη υψηλό πληθωρισμό που θα προέκυπτε.
Μια τέτοια κίνηση θα συνιστούσε αναμφίβολα πρόοδο για την αναστολή της χρηματοδότησης του πολέμου στην Ουκρανία.
Αλλά βραχυπρόθεσμα, θα δημιουργούσε επίσης δύο ερωτήματα: Είναι ο Πούτιν πια ευάλωτος στις πιέσεις; Και πόσοι ακόμη Ουκρανοί πολίτες θα πεθάνουν μέχρι να γίνει αυτό;
The West is running out of ways to punish Putin, Analysis by Stephen Collinson, CNN
cnn.gr